Bách khoa toàn thư hé Wikipedia
Tên gọi Việt Nam | ![]() | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Loạt bài Lịch sử Đông Nam Á | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||||
|
Văn Lang (chữ Hán: 文郎) là nước non thứ nhất vô lịch sử dân tộc VN thống trị bởi vì những Vua Hùng, ứng với những thời kỳ văn hóa truyền thống Đông Sơn, Phùng Nguyên, Gò Mun và Đồng Đậu. Lãnh thổ nước non Văn Lang bao gồm một trong những phần Trung Quốc, Bắc Sở và Bắc Trung Sở thời nay. [1][2]
Tên gọi[sửa | sửa mã nguồn]
Theo GS. Trần Quốc Vượng [3] vô truyền thống lâu đời của những người Mường, tổ tiên của mình là nhì con cái chim Klang và Klao. Văn Lang, Gia Ninh, Mê Linh... là cơ hội hiểu giờ Việt của Klang, Blang, Bling, Mling... đều chỉ loại chim rộng lớn. Cách lý giải này phù phù hợp với hình tượng chim Lạc và người nhảy múa đem bộ quần áo bởi vì lông chim bên trên những trống không đồng Việt Nam; hoặc cả những tên thường gọi chữ Hán về sau như: Bạch Hạc (chim hạc trắng), Chu Diên (diều hâu đỏ), Ô Diên (quạ đen), Hồng Bàng chỉ loại chim nước rộng lớn nằm trong chúng ta Diệc...
Sử liệu[sửa | sửa mã nguồn]
Sử ký Tác ẩn [4] ghi chép thời Đường: "Quận Giao Chỉ sở hữu ruộng Lạc... người Lạc. Có những chức Lạc Vương, Lạc Hầu, những thị trấn tự động bịa đặt chức Lạc Tướng treo ấn đồng dải xanh rờn..."
Cựu Đường thư[5], cỗ chủ yếu sử ghi chép thời căn nhà Hậu Tấn: "Đất quận Giao Chỉ cực kỳ phì nhiêu, xưa sở hữu quân trưởng là Hùng Vương, phụ tá là Hùng Hầu"
Trong cơ chữ Hùng (雄) và Lạc (雒) ghi chép tương tự nhau, dễ dàng lầm lẫn. Như vậy Hùng Vương cũng chính là Lạc Vương, Hùng Hầu là Lạc Hầu hoặc Hùng Điền (ruộng Hùng) cũng chính là Lạc Điền (ruộng Lạc).
Thái Bình Ngự Lãm [6], cuốn sách địa lý ghi chép thời căn nhà Tống: "Phong Châu tức quận Thừa Hóa. Xưa là nước Văn Lang, sở hữu sông Văn Lang."
Bộ sử Đại Việt sử lược [7] ghi chép thời Trần: Hùng Vương thứ nhất là kẻ ở cỗ Gia Ninh, sử dụng thuật ảo ảnh quy phục những cỗ không giống vào mức đời Chu Trang Vương (696 - 682 TCN). Quốc hiệu và đế đô đều là Văn Lang, truyền 18 đời, từng đời trị vì thế khoảng tầm 24 năm.
Xem thêm: tên các tỉnh thành việt nam
Đại Việt sử ký toàn thư [1] ghi chép thời Lê: Hùng Vương thứ nhất là con cái của Lạc Long Quân và Âu Cơ, con cháu Kinh Dương Vương (vua nước Xích Quỷ vào mức năm 2879 TCN). Quốc hiệu là Văn Lang, đóng góp đô ở Phong Châu. Theo thuyết này thì từng đời ít nhất 131 năm, vì thế nên hiểu là 18 chi (nhánh) hoặc 18 vương vãi triều.
Tóm lại, nước Văn Lang và những Vua Hùng được biên chép sơ lược vô chủ yếu sử Trung Quốc, còn ở VN thì chép cụ thể rộng lớn và nặng nề tính truyền thuyết rộng lớn. Tuy sở hữu một vài điểm khác biệt tuy nhiên tựu trung lại, những văn tự cổ này đều xác định nước non Văn Lang thực sự sở hữu tồn bên trên. Viện khảo cổ học tập [8] xác nhận thời đại Hùng Vương là sở hữu thiệt vô lịch sử dân tộc VN.
Nhà nước này tồn bên trên cho tới năm 258 TCN thì bị An Dương Vương sáp nhập vô nước Âu Lạc.
Địa lý[sửa | sửa mã nguồn]
Nước Văn Lang nằm tại bám theo truyền thuyết [1][9]: sầm uất giáp biển khơi Nam Hải (biển Đông), tây cho tới Ba Thục, bắc cho tới hồ nước Động Đình và nam giới giáp nước Hồ Tôn. Các sách đều thống nhất sở hữu 15 cỗ tuy nhiên chép không giống nhau, đa phần tom góp kể từ thương hiệu những quận thị trấn thời Bắc nằm trong và chỉ chứa đựng phần Lưỡng Quảng của Trung Quốc.[2] Việc ghi chú những địa điểm cổ bám theo phiên bản loại thời nay vẫn còn đấy tranh giành cãi.
Lĩnh Nam chích
quái [9] |
Đại Việt Sử Ký toàn thư [1] - theo
Cương mục[10] và Trần Trọng Kim [11] |
Việt Sử Lược [7]
- bám theo Đào Duy Anh[2] Xem thêm: tháng 2 có bao nhiêu ngày |
---|---|---|
Có 08 cỗ mang tên gọi như là nhau vô cả 03 sách: | ||
Việt Thường (越裳) | Việt Thường - Thuận Hóa ? | Việt Thường Thị (có Loa Thành) - Hà Tĩnh ? |
Văn Lang (文郎) | Văn Lang - Xứ Đoài | Văn Lang - Xứ Đoài |
Giao Chỉ (交趾) | Giao Chỉ - Thăng Long và Sơn Nam | Giao Chỉ - Thăng Long và Sơn Nam |
Vũ Ninh (武寧) | Vũ Ninh - Kinh Bắc | Vũ Ninh - Kinh Bắc |
Cửu Chân (九真) | Cửu Chân - Thanh Hóa | Cửu Chân - Thanh Hóa |
Hoài Hoan (懷驩) | Hoài Hoan - Nghệ An | Hoài Hoan - Nghệ An |
Ninh Hải (寧海) | Ninh Hải - Quảng Yên | Ninh Hải - Quảng Đông (Trung Quốc) |
Lục Hải (陸海) | Lục Hải - Lạng Sơn | Lục Hải - Hải Ninh (Quảng Yên + Lạng Sơn) |
Các cỗ tên thường gọi không giống nhau (cùng mặt hàng ko chắc chắn rằng nằm trong chỉ 1 bộ): | ||
Dương Tuyền (陽泉) | Dương Tuyền (陽泉) - Xứ Đông | Thang Tuyền (湯泉) - Quảng Tây (Trung Quốc) |
Phúc Lộc (福祿) | Phúc Lộc (福祿) - Xứ Đoài | Gia Ninh (嘉寧) - Xứ Đoài |
Chu Diên (朱鳶) | Chu Diên (朱鳶) - Xứ Đoài | Tân Xương (新昌) - Xứ Đoài |
Tượng Quận (象郡) | Cửu Đức (九德) - Hà Tĩnh | Cửu Đức (九德) - Nghệ An |
Chân Định (真定) | Vũ Định (武定) - Thái Nguyên, Cao Bằng | Quân Ninh (軍寧) - Thanh Hóa |
Nhật Nam (日南) | Tân Hưng (新興) - Hưng Hóa, Tuyên Quang | Nhật Nam (日南) - Thuận Hóa |
Quế Lâm (桂林) | Bình Văn (平文) - ko rõ rệt ở đâu | Bình Văn (平文) - ko rõ rệt ở đâu |
Tổ chức[sửa | sửa mã nguồn]
Một số ý kiến [12][13] coi nước non Văn Lang là 1 tổ chức triển khai "siêu làng", mạnh về tính chất links, yếu đuối về tính chất giai cung cấp.
Đứng đầu nước non là Hùng Vương (hoặc Lạc Vương), bên dưới sở hữu những quan tiền Lạc Hầu (văn) và Lạc Tướng (võ) thống trị những cỗ (15 bộ). Dưới nữa là những quan tiền Bồ Chính thống trị từng chống nhỏ (làng). Con trai vua gọi là Quan Lang, phụ nữ vua gọi là Mỵ Nương. Tôi tớ nữ giới gọi là xảo, nam giới gọi là xứng, kẻ bề bên dưới gọi là hôn.
Kinh tế[sửa | sửa mã nguồn]
Nhà nước Văn Lang tiếp tục sở hữu những sự fake phát triển thành về tài chính được xác lập qua loa khảo cổ học[14] gồm:
- Hoạt động khai quật (săn bắt heo rừng, tấn công cá...) tiếp tục lùi về loại yếu
- Nghề trồng lúa nước lưu giữ vị thế căn nhà đạo
- Nghề đúc đồng cực kỳ trở thành thạo
- Nghề luyện Fe tiếp tục vạc triển
- Các nghề nghiệp tay chân như đan, tết, mộc, gốm đều phải có nhằm thỏa mãn nhu cầu nhu yếu cuộc sống thường ngày.
Văn hóa[sửa | sửa mã nguồn]
Ẩm thực[sửa | sửa mã nguồn]
- Bánh chưng và bánh giầy: thông dụng qua loa sự tích Lang Liêu [15], thực hiện kể từ lá dong, gạo nếp, đỗ xanh rờn và thịt heo. Theo GS. Trần Quốc Vượng [16] thì bánh chưng vẹn toàn thủy như là bánh tét (bánh tày). Theo tín ngưỡng phồn thực của những người Việt thì bánh chưng đại diện cho tới dương vật và bánh giầy là âm vật. Còn tư tưởng bánh chưng hình vuông vắn đại diện cho tới khu đất, bánh giầy hình trụ đại diện cho tới trời là gia nhập kể từ Trung Quốc.
- Gói đất: là phong tục kết duyên trước lúc sở hữu sự tích trầu cau, bám theo Chích quái: [9] "việc hít thú thân mật nam giới nữ giới lấy gói khu đất thực hiện đầu, tiếp sau đó mới nhất giết mổ trâu dê thực hiện loại lễ, lấy cơm trắng nếp nhằm nhập chống nằm trong ăn, tiếp sau đó mới nhất trở thành thân". Hiện ni ở vùng Lập Thạch, Vĩnh Phúc vẫn còn đấy tục ăn khu đất.[17] Đó là những miếng đá non white color, được đục kể từ phỏng thâm thúy 5-20 m. Ban đầu là những tảng xám nâu mùi hương bùn, tiếp sau đó chặt nhỏ, lấy bầy thô và nướng rồi hương thụ.
- Rượu nếp và cơm trắng lam: bám theo Chích quỷ quái [9] "Đất tạo ra được không ít gạo nếp, lấy ống tre nhưng mà thổi cơm" và "lấy cốt gạo thực hiện rượu". Dường như còn tồn tại những phụ gia như: muối hạt thực hiện kể từ rễ gừng, mắm thực hiện kể từ cá tôm...
Phong tục[sửa | sửa mã nguồn]
- Xăm mình: Khi kể từ rừng núi xuống sông ngòi tấn công cá, thông thường bị kí thác long thực hiện sợ hãi nên người Việt sở hữu tục xăm những hình thủy quỷ quái bên trên khung hình.[9] Tục này cho tới đời vua Trần Anh Tông thì không hề đề xuất nữa và tiếp sau đó thì thất lạc dần dần.[18]
- Tính nằm trong đồng: bám theo Chích quỷ quái [9] Khi "trong căn nhà sở hữu người bị tiêu diệt thì giã cối thực hiện mệnh lệnh, nhằm người phụ cận nghe giờ cho tới cứu vãn giúp". Theo Lịch triều [19] thì "vua tôi nằm trong cút cày, thân phụ con cái tắm cộng đồng sông ko phân tách số lượng giới hạn, ko phân biệt oai quyền, loại bậc"
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ a b c d Ngô Sĩ Liên, Đại Việt sử ký toàn thư, quyển I, kỷ Hồng Bàng thị.
- ^ a b c Đào Duy Anh (1964), Đất nước VN qua loa những đời, Nhà xuất phiên bản Khoa học tập, trang 13-16
- ^ Trần Quốc Vượng (1970), Từ truyền thuyết, ngữ ngôn cho tới lịch sử dân tộc. Hùng Vương dựng nước, luyện I. Nhà xuất phiên bản Khoa học tập Xã hội
- ^ Tư Mã Trinh, ghi chú cuốn Sử ký Tư Mã Thiên, cũng gọi là Sử ký Sách ẩn, quyển 113, Nam Việt liệt truyện, 53
- ^ Lưu Hú (945), Cựu Đường thư, quyển 41, Chí 21, Địa lí 4
- ^ Lý Phường (977-983), Tỉnh Thái Bình Ngự Lãm, quyển 18, chương Châu quận, đạo Lĩnh Nam
- ^ a b Trần Quốc Vượng dịch, Việt sử lược, quyển I, trang 17-19
- ^ Viện Khảo cổ học tập (1973). Hùng Vương dựng nước, luyện III. Nhà xuất phiên bản Khoa học tập Xã hội, trang 71.
- ^ a b c d e f Lĩnh Nam chích quái, quyển I, Truyện Hồng Bàng. Bản dịch Lê Hữu Mục (1960) Nhà sách Trí Đức, TP Sài Gòn, trang 43
- ^ Quốc sử quán triều Nguyễn, Cương mục, Tiền Biên, quyển I
- ^ Trần Trọng Kim (1920), Việt Nam sử lược, Thượng cổ thời đại, Họ Hồng Bàng
- ^ Hà Văn Tấn (1987), Làng, liên làng mạc và siêu làng mạc. Mấy yếu tố về phương pháp, Tạp chí Khoa học tập, Đại học tập Tổng hợp ý thủ đô hà nội, số 1
- ^ Nguyễn Minh Tuấn (2007), Nhà nước Văn Lang - nước non siêu làng mạc, Tạp chí Khoa học tập, Đại học tập Quốc gia thủ đô hà nội, chuyên nghiệp san Kinh tế - Luật, Tập 23, Số 3.
- ^ Viện Khảo cổ học tập (1973), Sđd, trang 144-150
- ^ Lĩnh Nam chích quái (1960) Sđd, trang 58
- ^ GS. Trần Quốc Vượng. Triết lý bánh chưng, bánh giầy. Trong Cõi. Nhà xuất phiên bản Hội căn nhà văn (2014)
- ^ Báo năng lượng điện tử VnExpress (29 mon 6 năm 2005). “Tục ăn khu đất ở Lập Thạch, Vĩnh Phúc”. vnexpress.net.
- ^ Toàn thư, sđd, quyển VI, kỷ Nhà Trần, Anh Tông Hoàng Đế.
- ^ Phan Huy Chú, Lịch triều hiến chương loại chí, Nhà Xuất phiên bản Giáo dục đào tạo, 2006, luyện 1, trang 220.
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
![]() |
Wikimedia Commons đạt thêm hình hình ảnh và phương tiện đi lại truyền đạt về Văn Lang. |
- Văn Lang bên trên Từ điển bách khoa Việt Nam
- Van Lang (legendary kingdom, Vietnam) bên trên Encyclopædia Britannica (tiếng Anh)
Bình luận