Tra từ: nghĩa - Từ điển Hán Nôm

Có 3 kết quả:

义 nghĩa • 羛 nghĩa • 義 nghĩa

Từ điển phổ thông

nghĩa khí

Từ điển trích dẫn

1. Giản thể của chữ 義.

Từ điển Trần Văn Chánh

① (Việc) nghĩa, lẽ hợp lý và phải chăng, việc xứng đáng nên thực hiện, việc thực hiện vì thế người không giống, việc với quyền lợi chung: 義舉 Hành động vì thế nghĩa; 見義勇爲 Dám thao tác làm việc nghĩa; 義師 Quân bộ đội đáp ứng cho tới chính đạo, nghĩa quân; 義倉 Kho chung; 義俠 Nghĩa hiệp; 結義 Kết nghĩa anh em;
② Tình, (tình) nghĩa: 無情無義 Vô tình vô nghĩa; 朋友的情義 Tình nghĩa đồng minh, tình bạn;
③ (Ý) nghĩa: 一詞多義 Một từ không ít nghĩa; 定義 Định nghĩa; 文義 Ý nghĩa bài xích văn; 疑義 Ý nghĩa xứng đáng ngờ;
④ Theo nghĩa thì, đích lí thì.【義不容辭】 nghĩa bất dung kể từ [yìbùróngcí] Không thể thoái thác được, ko thể kể từ chối được;
⑤ (cũ) Nuôi: 義父 Cha nuôi; 義女 Con gái nuôi;
⑥ Mượn của những người không giống, giả: 義髻 Búi tóc mượn (giả); 義肢 Chân tay fake.

Từ điển Trần Văn Chánh

Như 義

Tự hình 3

Dị thể 1

Từ ghép 14

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như chữ Nghĩa 義 — Tên người, cũng ghi chép là Nghĩa 義, tức Bùi Hữu Nghĩa, danh sĩ thời Nguyên, người thôn Bình Thuỷ, Thuôc tỉnh Phong dinh thự thời nay, đậu thủ khoa năm 1835, niên hiệu Minh Mệnh loại 16, bởi vậy thông thường được gọi là Thủ khoa Nghĩa. Mới đầu được té Tri thị xã, sau bị miễn nhiệm, sung nhập bộ đội, rồi với công tiến công giặc Cao Miên, được té Phó Quản cơ, Giữ tháp canh Vinh thông ở Châu đốc. Ít lâu sau, ông từ nhiệm về mái ấm dạy dỗ học tập sinh sống rảnh ( 1882-1888 ). Tác phẩm nôm với vở tuồng Kim Thạch kì duyên, nội dung tôn vinh lòng trung nghĩa.

Tự hình 2

Dị thể 1

Xem thêm: i'm searching for websites offering career advice so that i can a plan

Từ điển phổ thông

nghĩa khí

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Sự tình đích với lẽ nên, quí phù hợp với đạo lí. ◇Luận Ngữ 論語: “Kiến nghĩa bất vi, vô dũng dã” 見義不為, 無勇也 (Vi chánh 為政) Thấy việc nghĩa nhưng mà ko thực hiện, là không tồn tại dũng vậy.
2. (Danh) Phép tắc. ◇Lã Thị Xuân Thu 呂氏春秋: “Vô thiên vô trộn, tuân vương vãi chi nghĩa” 無偏無頗, 遵王之義 (Mạnh xuân kỉ 孟春紀, Quý công 貴公) Không thiên nghiêng, hướng theo nguyên tắc của vua.
3. (Danh) Ý tứ, nội dung của kể từ ngữ. ◎Như: “khảo luận văn nghĩa” 考論文義 phân tách luận giải nội dung bài xích văn, “tự nghĩa” 字義 ý nghĩa sâu sắc của chữ.
4. (Danh) Công dụng. ◇Tả truyện 左傳: “Cố quân tử động tắc tư lễ, hành tắc tư nghĩa” 故君子動則思禮, 行則思義 (Chiêu Công tam thập nhất niên 昭公三十一年) Cho nên bậc quân tử động đậy thì suy nghĩ cho tới lễ, làm cái gi thì suy nghĩ cho tới tác dụng của chính nó.
5. (Danh) Gọi tắt của nước “Nghĩa Đại Lợi” 義大利, tức là nước Ý (Italy).
6. (Danh) Họ “Nghĩa”.
7. (Tính) Hợp với lẽ nên, đích với đạo lí. ◎Như: “nghĩa sư” 義師 quân group lập nên vì thế chính đạo, “nghĩa cử” 義舉 hành động vì thế đạo nghĩa, “nghĩa sĩ” 義士 người hành vi vì thế lẽ nên. ◇Tam quốc trình diễn nghĩa 三國演義: “Vọng hưng nghĩa sư, nằm trong tiết công phẫn, phù trì vương vãi thất, chửng cứu vãn lê dân” 望興義師, 共洩公憤, 扶持王室, 拯救黎民 (Đệ ngũ hồi 第五回) Mong dấy nghĩa binh, nằm trong hả lòng công phẫn, phò vua, tương hỗ dân lành lặn.
8. (Tính) Dùng nhằm chu cấp cho cho tới dân bọn chúng nghèo đói khó khăn. ◎Như: “nghĩa thương” 義倉 kho bổng nhằm tương hỗ dân Khi thất bát, “nghĩa thục” 義塾 ngôi trường học tập không tính phí.
9. (Tính) Lấy ân tình cố kết cùng nhau. ◎Như: “nghĩa phụ” 義父 phụ vương nuôi, “nghĩa tử” 義子 con cái nuôi.
10. (Tính) Giả, để thay thế cho tới vật bị hư đốn, mất mặt. ◎Như: “nghĩa kế” 義髻 búi tóc fake mượn, “nghĩa chi” 義肢 tay chân fake, “nghĩa xỉ” 義齒 răng fake.

Từ điển Thiều Chửu

① Sự hợp lý và phải chăng, lẽ hợp lý và phải chăng, nên. Ðịnh liệu sự vật phù hợp với lẽ nên gọi là nghĩa.
② Ý nghĩa, như văn nghĩa 文義 nghĩa văn, nghi kị nghĩa 疑義 nghĩa ngờ.
③ Vì nghĩa, thao tác làm việc không tồn tại ý riêng biệt về tay gọi là nghĩa. Như nghĩa sư 義師 quân lên đường vì thế nghĩa, ko nên vì thế lợi nhưng mà sát trừng trị.
④ Cùng cộng đồng, như nghĩa thương 義倉 cái kho cộng đồng, nghĩa học tập 義學 mái ấm học tập cộng đồng, v.v.
⑤ Làm việc vì thế người là nghĩa, như nghĩa hiệp 義俠, nghĩa sĩ 義士, v.v.
⑥ Lấy ân cố kết cùng nhau là nghĩa, như kết nghĩa 結義 bạn bè kết nghĩa, nghĩa tử 義子 con cái nuôi, v.v. Vì vậy cho nên vật gì phụ tăng phía trên cũng gọi là nghĩa, như nghĩa tiếp 義髻 búi tóc mượn.
⑦ Nước Nghĩa, tức nước Nghĩa Ðại Lợi 義大利 nước Ý (Itali).

Từ điển Trần Văn Chánh

Xem 義 (bộ 羊).

Từ điển Trần Văn Chánh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đường lối đối xử theo đòi lẽ nên. Hoa Tiên với câu: » Từng nghe trăng hoa duyên này, bể thâm thúy là nghĩa, non cao là tình « — Việc nên. Ta cũng phát biểu là sự việc nghĩa — Cái ‎ tiềm ẩn bên phía trong, tức ý nghĩa sâu sắc — Kiến ngãi ( nghĩa ) bất vi: 見義不爲 Thấy việc nghĩa ko thực hiện. » Nhớ câu con kiến ngãi bất vi, thực hiện người thế ấy cũng phi hero «. ( Lục Vân Tiên ).

Tự hình 5

Xem thêm: thể thơ song thất lục bát

Dị thể 5

Từ ghép 80

Một số bài xích thơ với dùng